Rayiç bedel konut, arsa ve gayrimenkul gibi bir taşınmazın piyasa değerinin ne kadar olduğunu belirten bir kavramdır. Bu tür mülklerin alım ve satımında, resmi işlemlerde referans olarak alınan rayiç bedelin hesaplanması ise defterdarlıklar ve mal müdürlükleri tarafından yapılır. Rayiç bedelin hesaplanmasında mülkün konumu ve bulunduğu semt gibi faktörler belirleyicidir.
Konut Rayiç Bedelini Hesaplama Yöntemleri
Bir konutun rayiç bedelinin hesaplanması için rayiç bedeli belli olan başka konutlar referans alınır. Bunun için rayiç bedeli hesaplanacak konutla aynı muhitte bulunan 3 farklı konutun rayiç bedelleri ve metrekareleri ele alınır. Rayiç bedel hesaplanmasında öncelikle değerlendirmeye alınan konutların rayiç bedelleri sonra ise bu konutların metrekareleri toplanır. Son olarak da konutların rayiç bedel toplamları metrekare toplamlarına bölünerek 1 metrekare başına düşen bedel bulunur.
Ortaya çıkan değer rayiç bedeli hesaplanmak istenen konutun metrekaresi ile çarpıldığında ise konutun rayiç bedeli hesabına temel olan değer hesaplanmış olur. Daha sonra ise rayiç bedeli hesaplanacak olan konutun hesaplamada değerlendirmeye alınan diğer evlere göre konum ve fiziksel özellikleri dikkate alınarak eksiklikleri ve fazlalıkları tespit edilir.
Yapılan tespite göre hesabı yapılan eve 10 üzerinden bir puan verilir. Metrekareye göre hesaplanan değer 80 sayısına ev için verilen puanın eklenmesi ile ortaya çıkan sayıyla çarpılıp 100’e bölünür ve rayiç bedel hesabı bu şekilde tamamlanır.
Konut Rayiç Bedeli Nelere Bağlıdır?
Konutların rayiç bedelleri bulundukları semte göre değişir. Semtin şehir merkezine yakın olması, doğal ve mimari özelliklere sahip olması, yakınında alışveriş merkezleri bulundurması, yeterli ve nitelikli eğitim kurumlarına uzaklığı, iş merkezlerine yakın olması, kaliteli rekreasyon alanlarına (yüzme havuzu, spor tesisi vb.) sahip olması, park ve bahçesinin olması gibi faktörler bir semtteki konutların rayiç bedellerini artırır.
Konutun bulunduğu semtin bu gibi imkanlardan yoksun olması ise konut rayiç bedelini düşürür. Bunların dışında konutun bulunduğu bölgede yaşayan insanların sosyo-ekonomik profilleri de rayiç bedelin belirlenmesinde etkilidir. (Kaynak: Nasilkolay.com)
